31 Mart 2024 Pazar

Otizmli Çocuklar İçin Meslek Seçimi

Otizm bir hastalık ya da rahatsızlık değildir.
Hayat boyu sürecek, sosyal etkileşim ve iletişimde zorluklara neden olan bir gelişimsel bozukluktur.
Otizmli çocuklarda tekrarlayan davranışlar ve sınırlı ilgi alanları olur.
Takıntılı davranışlar, konuşmada gerilik, göz teması kuramama, dönen nesnelere aşırı ilgi diğer belirtiler.
Bilinen tek bir tedavisi ve tek ilacı var: Yoğun ve sürekli özel eğitim.
-----
Nedeni tam olarak belirlenemese de genetik ve erken yaş çevresel faktörlerle ortaya çıktığı düşünülüyor.
Farkındalığın artması ve ailelerin daha fazla doktora başvurması nedeniyle son yıllarda otizm sayılarında büyük bir artış var.
Dünyada her 60 çocuktan 1'inde spektrum bozukluğu bulunuyor.
Erkek çocukları, kız çocuklarına göre 5 kat daha fazla yatkın oluyor.
2030 yılında 42 milyondan fazla otizmli birey olacağı tahmin ediliyor.
-----
Otizmli çocukların beyinleri diğer insanlardan daha farklı çalışıyor.
Bu nedenle daha farklı iletişim kuruyor ve anormal davranış gösteriyorlar.
Tüm sosyal becerilerde zorluklar yaşayabiliyorlar.
Çok sınırlı sayıda konu ya da nesneye aşırı ilgi duyup, diğer herşeyi görmezden geliyorlar
Aslında bu durum onları ilgi duydukları konularda uzman konumuna getiriyor.
Ayrıca resim ve müzik gibi alanlarda olağanüstü yetenekleri olabiliyor.
-----
Sahip oldukları bu eşsiz potansiyel nedeniyle geleceğin birçok mesleğinde çok başarılı olabilecekleri öngörülüyor.
Tek bir alana özel ilgi duymaları ve odaklanmaları nedeniyle herkesin göremeyeceği noktaları görüp farkına varabiliyorlar.
Derinlemesine araştırma yapma ve analitik düşünme becerileri üst düzeylerde seyrediyor.
Soyut düşünebilme ve problem çözme becerileri ile de matematik alanında çok başarılı olabiliyorlar.
Bu özellikleri ile geleceğin meslekleri arasında yer alan veri bilimi ve yapay zeka başta olmak üzere birçok meslek için en uygun aday durumundalar.
-----
Tarihte bilim ve sanat alanında ün yapmış birçok kişide de spektrum bozukluğu mevcut.
Yüzyılın bilim insanları Einstein ve Tesla, olağanüstü sanatçılar Mozart ve Michelangelo, sıradışı yönetmenler S. Kubrick ve Tim Burton, büyük satranç ustası Bobby Fischer, Kafka, Nietzche ve daha niceleri..
Her biri kendilerine bahşedilen bu özellikleri ile başardılar.
Farklı davranan ama farklı düşünebilen ve görebilen otizmli çocuklarımızın da sosyal beceri desteği ile başaramayacakları hiçbir şey yok.

28 Mart 2024 Perşembe

Geleceğin Mesleği: Siber Güvenlik Uzmanı


Dünya Ekonomik Forumu'nun meşhur "Geleceğin İşleri" raporunda en çok aranan 15 meslek içerisinde yer alıyor Siber Güvenlik Uzmanları.
Her geçen zaman artan siber saldırılarla mücadele etmek için daha da fazla siber güvenlikçiye ihtiyacımız olacak.
Peki ama neden? Nedir bu Siber Güvenlik? Neyi kimden ve nasıl koruyacaklar, neden korumaları gerekiyor?
-----
Eski zamanlarda insanların içinde önemli ve özel eşyalarını, mektuplarını, fotoğraflarını, belgelerini vb.. sakladığı bir sandık ya da kasa olurdu.
Gelişen teknolojiyle birlikte bu sandık ve kasalar artık dijital ortama taşındı.
Tüm bilgi, belge, yazışma ve çalışmalar sanal ortamda gerçekleşmeye ve saklanmaya başlandı.
Sandıkların ve kasaların saklanıp korunduğu gibi dijital verilerin de herkesin ulaşamaması için korunması gerekli.
İşte Siber Güvenlik Uzmanları, aynı akyuvarların vücudumuzu mikropların saldırılarından koruduğu gibi sanal ortamdaki bu verileri, sistemleri ve ağları saldırılara karşı koruyan kişilerdir.
-----
Siber saldırılar, hem bireysel hem de kurumsal verileri çalmak, yok etmek ya da manipülasyon için kullanılıyor.
Böylelikle ciddi boyutlarda finansal ve itibar kayıplarına neden oluyor.
Siber güvenlik uzmanları, bu tür saldırıları önlemek ve veri güvenliğini sağlamak için çalışıyor.
Güvenlik politikaları oluşturuyor, riskleri analiz ediyor, saldırılara karşı savunma hattı kuruyor ve saldırı olduğunda da kurtarılacakları kurtarıyor.
-----
Siber Güvenlik Uzmanlarına olan talep sadece geçen yılda %30 oranında arttı.
Çünkü 2023 yılında dünya genelinde kuruluşların %71'ine toplam 7,5 milyar siber saldırı gerçekleşti ve bu saldırıların neden olduğu mali kayıplar 10 trilyon doları aştı.
Bu rakamlar, tek bir siber saldırının ortalama 4 milyon dolar zarara uğratması anlamına geliyor.
Üstelik 2026’ya kadar siber suçların maliyetinin yılda 20 trilyon doları bulması bekleniyor.
-----
Bu kadar büyük paraların ve kayıpların olduğu bir alanda yeni bir sektör ve mesleklerin ortaya çıkmaması imkansız.
Bu nedenle daha şimdiden 250 milyon dolarlık bir küresel siber güvenlik pazarı oluştu.
Cybersecurity Ventures raporuna göre, küresel siber güvenlik harcamaları 2025 yılına kadar yılda 1 trilyon doları aşacak.
Tüm dünyada siber güvenlik alanında 3 - 3,5 milyon yetenek açığı mevcut.
Ülkemiz için bu rakam en acil olarak 60 bin kişi olarak dile getiriliyor.
-----
Teknoloji dergisi Wired "2020'lerde En İyi İşler" raporunda geleceğin meslekleri arasında Siber Güvenlik Uzmanı ve Analistine yer verdi.
IBM ve Korn Ferry'ye göre önümüzdeki yıllarda siber güvenlik alanındaki işlerde büyük bir yetenek açığı bekliyor.
Deloitte de benzer şekilde dijital güven ve siber güvenlik alanlarında zorluklarla birlikte büyük fırsatlar olduğu görüşünde.
Artan tehditler, gizlilik endişeleri ve siber saldırı olasılıkları gibi risklere rağmen bu sorunların tespit ve çözümleri için yeni uzmanlık alanlarına ve mesleklere ihtiyaç duyulacak.
“Yazılım Dünyasında 2023 Trendleri” raporuna göre de teknolojinin gelişmesiyle siber güvenlik alanındaki tehditler de büyüyor.
Özellikle bulut teknolojisinin yaygınlaşması, siber güvenlik alanındaki trendlerin takibini daha da önemli hale geliyor.
Şirketlerin bu alanlara yatırım yapmasını kaçınılmaz hale getiriyor.

22 Mart 2024 Cuma

"İnsansı Robotlar" Geleceğin İşlerini Nasıl ve Ne Şekilde Etkileyecek?


Son dönemde hem ABD hem de Doğu Asya ülkelerinde tanıtımı yapılan insansı robotları daha sık görmeye başladık.
Üretken yapay zeka teknolojisi birçok sektörde olduğu gibi bu sektörü de büyük etkiliyor.
2025 yılına kadar dünya çapında satılacak insansı robot sayısının 5 milyona ulaşması öngörülüyor.
Bu sayının yaklaşık 3 milyonu üretim sektöründe, 1 milyonu sağlık sektöründe ve kalan 1 milyonu da lojistik ile perakende sektöründe kullanılacak.
İnsansı robot piyasasının değerinin de kısa sürede 80 milyar doları aşarak dev bir pasta oluşturması bekleniyor.
----------
İnsansı robotlar üretim, sağlık hizmetleri, lojistik ve perakende dışında diğer sektörlere de hızla yayılacak.
2025 sonrası 20'den fazla farklı sektörde kullanılmaları bekleniyor.
Belki işçi bulmanın zor olduğu yer altı işler, madencilik, hatta çok yüksekte yapılması gereken işlerde kullanılabilecek.
Belki de giderek sayıları azalan çitçilerin yerine tarım sektöründe tarlalarda çalışarak imdadımıza yetişecekler.
---------
McKinsey' göre, 2030 yılına kadar 800 milyona kadar iş otomasyona maruz kalacak.
Bu işlerin önemli bir kısmı ise insansı robotlar tarafından gerçekleştirilecek.
Oxford Economics'in öngörüsüne göre de 2030 yılına kadar insansı robotlar 20 milyon yeni iş imkanı oluşturacak.
İşsizlik oranlarında bir miktar artış oluşturacağı kaçınılmaz bir gerçek.
----------
İnsansı robotlar ile birçok iş otomatikleştirilerek verimliliği ve üretkenliği artıracak.
Ayrıca tehlikeli ve çok yorucu işlerde insanların yerine çalıştırılarak iş kazaları ve yaralanmalar önlenebilecek ve daha güvenli çalışma ortamlarını göreceğiz.
Bununla birlikte bu robotları tasarlamak, geliştirilmek, üretmek ve hatta sonrasında bakımlarını ve onarımlarını gerçekleştirmek için yeni meslekler ve iş imkanları oluşacak.
Robotları sevk ve idare etmek insanları yönetmekten çok daha pratik olduğundan, işler daha seri, sorunsuz ve hızlı şekilde yerine getirilebilecek.
----------
Faydalarının yanında içerdiği riskler nedeniyle mutlaka zararları da olacaktır.
İşsizliği artıracak olması, var olan işgücünü beceri setlerini güncellemeye zorlayacak olması düşündürücü problemler.
30 yıldan fazla bir zaman önce icat edilmiş ve hemen hemen birçok işi kolaylıkla yerine getirebildiği halde yine de Office Excel'i doğru düzgün öğrenemeyen insanlara bu yeni becerileri kazandırmak zor olacak.
Başka bir boyut ise çevresel riskler. Robotların üretimi için kaynak kullanımının ve enerji türekiminin artacak olması ile oluşacak atıkların ne yapılacağı üzerinde düşünülmesi gerekiyor.
----------
İnsanlığın gelişimi serüveninde daha önce hiç açılmamış yeni yeni sayfalar açılıyor.
Makinelerle olan ilişkilerimiz bambaşka bir boyuta doğru evriliyor.
Uzmanlar bu durumu bir fırsat mı yoksa tehdit mi diye tartışadururken bizim asıl cevap bulmamız gereken soru başka:
Gelecekte biz mi robotları kullanacağız, yoksa makineler mi insanları kontrol edecek?..

13 Mart 2024 Çarşamba

Çocuklarımızı Geleceğin Bilinmeyen Mesleklerine Hazırlamak


Çocuklarınızın hayatlarında başarılı olabilmelerinde "duygusal zekâ" çok önemli bir yer tutar.
Karşılaştıkları zorluklarla başa çıkabilmeleri için doğru ve geçerli değerlere ve ilkelere sahip olmalılar.
Kendilerine güvenmeyi ve kendi yeteneklerini doğru bir şekilde değerlendirebilmeyi bilmeliler.
Hem kendilerinin hem de başkalarının duygularını anlayabilmeli, kolaylıkla empati kurabilmeli, gerektiğinde liderliği taşıyabilmeliler.
Bunun yanında "sorumluluk" bilincinin farkında olmalı, bağımsız olarak düşünebilme ve kendi kendine harekete geçebilme becerilerini geliştirmeliler.
-----
Doğru zamanda doğru soruyu sorarak olaylara eleştirel yaklaşabilmeli ve her zaman problemi çözme odaklı düşünmeliler.
Anında karar vermemeli, sorunları farklı açılardan da görerek anlayabilmeliler.
Problem çözebilmenin yanında yaratıcı ve inovatif düşünebilmeye eğimli olmaları gerekecek.
Hemen hemen her iş kolunda yeni fikirler üretebilme becerisi çok değerli olacak.
Kendilerine belirli, ölçülebilir, ulaşılabilir, ilgili ve mantıklı hedefler belirlemeliler.
-----
Her yaştan, her türden ve her düşünceden insanla paylaşmak ve bir arada yaşamak zorunda kalacaklar.
Bu nedenle hayatın farklı renklerini görüp anlayabilmeli, farklı kültürlerden ve yaşam tarzlarından insanlarla iletişim ve işbirliğinde sıkıntı yaşamamalılar.
Sahip olacağı bilgiyi etkili bir şekilde aktarmada sıkıntı çekmemeliler.
Mutlaka hem yazılı hem de sözlü şekilde etkili iletişim becerileri kazanmaları olmazsa olmaz.
Düşüncelerini her ortamda ve her şekilde net ve açık bir biçimde ifade edebilmeliler.
-----
Hayatlarında karşılaşacakları zorluklara, problemlere ve olaylara farklı perspektiflerden yaklaşabilmeleri için düşünce yapılarının çeşitli olması gerek.
Sanat ve sporla ilgili birçok faaliyetin bu çeşitliliğe çok ciddi katkıları oluyor.
Müzik, resim, drama, yazı yazma ve özellikle takım sporları gibi alanlarda sık vakit geçirerek yaratıcılık becerilerine katkıda bulunabilirler.
Bunun yanında temel yaşam becerilerini geliştirmek adına bu faaliyetleri hobi olarak bırakmayıp sürekli hale getirmelerinde fayda var.
-----
Öğrenmeye açık olmaya ve sürekli olarak yeni şeyler öğrenmeye istekli olmalılar.
Kendilerini sürekli olarak geliştirmek ve güncel tutmak için "merak" duyguları olmalı ve bunu beslemeliler.
Bilgi kaynaklarına ulaşabilmeyi ve bulduğu bilgiyi eleştirel bir şekilde değerlendirebilmeyi öğrenmeliler.
Bu şekilde hangi bilginin doğru veya işine yarayan olacağının kararını verebilir, yanlışı eleyebilirler.
Öğrenmenin aslında eğlenceli olabileceğinin farkında olmaları son derece önemli.
Bir beceriyi öğrenmenin en iyi yolu, onu uygulamaktır.

Öne Çıkan Yayınlar

Kariyer Danışmanlığının Altın Kuralları

Kariyer danışmanlığı yön bulmada bir pusuladansa bir harita gibidir. "Ne olmak istiyorsun?" sorusunun cevabı her zaman doktor, mü...