Yükseköğretim İstihdam Göstergeleri 2023

Üniversite tercih dönemi öncesi TÜİK tarafından anlamlı bir bülten yayınlandı.
Yükseköğretim İstihdam Göstergeleri 2023 çalışmasında gençlere ışık tutacak veriler yer alıyor.
-----
Lisans mezunlarında en yüksek istihdam sırasıyla sağlık (%87,4), mühendislik (%83,7), eğitim (%79,8) ve bilişim (%79,6) alanlarında oldu.
Bölüm bazlı sıralama ise özel eğitim öğretmenliği (%96,2), tıp (%95,3), dil-konuşma terapisti ve (%93,9), elektrik öğretmenliği (%93,2) ve ebelik (%92,4) olarak verildi.
Lisans mezunlarının ortalama iş bulma süresi 14,4 ay olarak açıklandı.
Tıp mezunu ortalama 4,2 ay içinde ilk işini bulabilirken, eczacılık mezunu 5,5 ay, uzay mühendisi 9 ay, yazılım mühendisi 10,2 ay, mimar 11,3 ay ve halkla ilişkiler mezunu 15,1 ay içinde ilk işini bulabildi.
Bu süreler kamu yönetimi, siyaset bilimi, türk dili-edebiyatı, iktisat ve işletme gibi bölümleri bitirenler için 20 aya yaklaştı.
-----
Ön lisans bölümlerinde kayıtlı istihdam sırasıyla elektrik (%88,7), endüstriyel kalıpçılık, (%86,1), metalurji (%85,5) ve kaynak teknolojisi (%84,7) olarak verildi.
En düşük istihdam oranına sahip ön lisans bölümleri ise çocuk gelişimi (%50,3), ilahiyat (%52,2), geleneksel el sanatları (%53,6) ve engelli bakım (%54,5) oldu.
Ön lisans mezunlarının ortalama iş bulma süresi 15,9 ay.
En hızlı ilk işini bulabilen ön lisans bölümleri polislik 2,9 ay, optisyenlik 9 ay, aşçılık 10,7 ay, sivil havacılık 11,6 ay ve eczane hizmetleri 11,9 ay.
Sosyal hizmetler, adalet, ilahiyat, maliye ve halkla ilişkiler gibi ön lisans bölümlerini bitirenler ilk işlerine girebilmek için 20 ay beklemek zorunda kaldılar.
-----
Sadece işe girmekle de oyun bitmiyor maalesef.
İşe girenlerin acaba ne kadarı aldıkları eğitim, okudukları bölümle ilgili mesleklerde işe girebildiler?
-----
Zirvede sağlık ile işletme ve hukuk alanları %79,3 uyumlu meslek ile yer alıyor.
Eğitim alanındaki bölümlerden mezunlarda bu oran %62,7.
Mühendislik mezunlarının ise %63,9 u uyumlu mesleklerde çalışıyor.
Yani her 3 öğretmenden 1'i öğretmenlik yapmıyor, her 3 mühendisten 1'i de mühendislikten başka herşeyi yapıyor.
Bu oran sosyal bilimlerde ne yazık ki %19,9'a kadar geriliyor.
Her 5 sosyal bilimler (ekonomi, siyaset bilimi, sosyoloji, psikoloji) mezununun sadece 1'i eğitim aldığı meslekte çalışabiliyor.
-----
En yüksek kazanca sahip bölümler sıralamasında ise önemli değişiklik yok.
Lisansta uçak ve gemi ile ilgili bölümlerin dışında bilgisayar-yazılım-elektronik-elektrik-matematik mühendislikleri takibi devam ettiriyor.
Resim, müzik, oyunculuk, tiyatro gibi özel yetenek gerektiren bölümler ortalama kazançta listenin sonlarında yer alıyor.
Ön lisansta ise perakende satış, mağazacılık, uçak teknolojisi, marka iletişimi, enerji, internet-ağ teknolojileri bölümleri ortalama kazancı en yüksek olanlar.
Listenin sonunda saç bakımı, çocuk gelişimi, iç mekan tasarımı, sosyal güvenlik ve moda tasarımı gibi bölümler bulunuyor.

Meslek Seçiminde Ön Yargılar

Son yüzyılın en dahi insanı Einstein'ın mükemmel ötesi tespitlerine mutlaka rastlamışsınızdır.
Atomu parçalamaktan çok daha güç olduğunu belirtir ön yargıları yıkmanın ve kalıpları kırmanın.
Meslek seçiminde ön yargılarla, tabularla ve dayanılmaz çevre baskıları ile karşılaşırız.
Bu peşin hükümlerle hayatımızı kökünden değiştirecek kararı alırken ciddi anlamda sınanırız.
-----
Meslek seçimi kararı kim olduğumuzu ve gelecekte nasıl bir hayat yaşayacağımızı belirler.
Ancak bu hayati seçimi yaparken ön yargılar önümüzde aşılması güç kalın bir duvar oluşturur.
Bu duvar yolumuzu keser, bizi en fazla tatmin edecek ve en mantıklı olan seçimi yapmamızı engeller.
Böylelikle ne özgürce karar verebiliriz ne de bu seçim adil olur.
-----
Yaygın ön yargıların başında cinsiyetçilik gelir.
Bazı meslekler sanki tapulu mallarıymış gibi erkek mesleği, bazıları da kadın mesleği olarak görülür.
Bunu kişinin ve ailesinin ekonomik ve sosyal durumu takip eder.
İmkanları kısıtlı olanlara belli meslekler layık görülürken, bazı meslekler zengin mesleği olarak kabul edilir.
-----
Yine genel olarak bazı meslekler hakkında o meslekleri icra edebilmek için akademik olarak çok başarılı olmak gerektiği sanılır.
Akıllı ve zeki insanların bu meslekleri tercih etmedikleri zaman başarısız oldukları ya da zekalarını ziyan ettikleri düşünülür.
Bazı mesleklerin değeri de toplumdan topluma değişiklik gösterir.
Kimine göre prestijli olan meslek diğerine göre boş ve gereksiz gelir veya bir hobi olarak görülür.
-----
Tüm ön yargılar insanların meslek seçerken yeteneklerini, tutkularını, hayallerini ve potansiyellerini harcamalarına neden olur.
Bu yüzden saygın olarak kabul edilen bir çok meslekte isteksiz ve hevessiz çalışanlarla karşılaşırız.
Mutsuz, tatminsiz ve hatta işe yaramaz çalışanlar işte ön yargılar nedeniyle doğru mesleği seçemeyenlerden çıkar.
Çünkü ön yargılar kendi değerlerine baskın gelmiş, kendi isteklerini gözardı ettirmiştir.
-----
Tıp ya da mühendislik mezunu olup da şarkıcı, oyuncu, sanatçı olmuş birçok ünlü isim vardır.
Bu kişiler ön yargı duvarını aşarak nihayet isabetli kararlar verebilen şanslı bir azınlık kesim.
Bunlar kadar şanslı ve cesur olmayan bir çok insan ise yanlış mesleklerde çalışmaya çalışıyor.
Geçip giden zaman boyunca da ön yargıların neden olduğu kararsızlıklar içinde boğulmaya devam ediyor.

Köşe Kapmaca Başlıyor: YKS

Yine yeni yeniden YKS tercih maratonu başlıyor.
Bu yıl da tercih dönemi ilginç şekilde YKS sonuçlarının açıklanması sonrasına denk geldi. (!)
Hemen istatistik verilere bakarak tahminlere başlayalım:
-----
Geçtiğimiz yıl sınava başvuran aday sayısı 3,5 milyon ile rekor kırmıştı.
Bu rekorda öğrencilik elde ederek ulaşım masraflarından ciddi oranlarda kurtulmak isteyenlerin payı büyüktü.
Bu yıl sınava başvuranların sayısı ise 3 milyonda kaldı.
-----
Önemli bir detay var:
Geçtiğimiz yıl sınava ilk defa girenlerin sayısı 900 bin kadardı.
Bu yıl ise 1,4 milyon lise son sınıf öğrencisi sınava ilk defa başvurdu.
Bu sayıdaki 500 bin kadarlık artış ise ilköğretime başlama yaşının değiştirilmesi nedeniyle gerçekleşti.
5-6 yaş gurubu 12 sene önce birlikte ilkokula başladıkları için bu devreler 1. sınıftan itibaren okullarda şişmiş bir şekilde geliyordu zaten.
-----
Yani geçen yıl öğrenci olup öğrenciliğin nimetlerinden yararlanmak isteyen 2,6 milyon aday varken, bu yıl bu sayı 1 milyon azalarak 1,6 milyonda kaldı.
Bu kişilerin büyük çoğunluğu öğrenci olmayı başarıp öğrenci akbillerini aldıkları için bu yıl sınava girmemişler.
Sırf bu nedenle geçtiğimiz yıl açık öğretim kontenjanları beklenmedik şekilde 1,7 milyon sıralama ile kapatmıştı.
Örgün eğitimler ise 2,8 milyonlarda öğrenci kabul etmişti.
-----
Bu yıl 2 önemli değişiklik olacak.
İkinci öğretim kontenjanları kapatıldı.
İstanbul'da ise 30 yaş üstü öğrencilere öğrenci indiriminin kaldırılması planlanıyor.
Ayrıca fazladan ilk defa tercih yapmak isteyen 500 bin aday var.
Bütün bunlar taban puanlarda ve sıralamalarda önemli değişikliklere neden olacak.
-----
YÖK tarafından bilişim ve yapay zeka alanında önemli ön lisans ve lisans bölümleri açılacağı duyurulmuştu.
Bu bölümlerin kaç puan ile kapatacağı belli değil.
Bir de 34 yaş üstü kadın kontenjanı gibi bir şey var.
Geçtiğimiz yıl bu kontenjandan baraj puanı bile geçemeden Boğaziçi Üniversitesine yerleşen adaylar gündem olmuştu.
Tam bir köşe kapmaca yaşanacak.

Mükemmel Baba Olmak Üzerine

"Toplumumuzda, babaların ve annelerin çocuklarını adam yerine koyarak onların gözüyle olaylara bakmaları geleneği yok.
Söyledikleri kendilerine gösterilse, "Ben öyle demek istemedim! Beni yanlış anlamışlar." derler.
Çünkü niyetleri öyle ama o niyet doğru bilgiyle beslenmedikçe çok yanlış ve kötü sonuçlar doğuruyor.
Yani birçok baba ve anne çocuğu azarlayarak, eleştirerek çocuğuna yardım edeceğini ve onları daha başarılı kılacağını sanıyor.
Ne var ki tam tersi bir sonuçla karşılaşıyorlar."
Doğan Cüceloğlu


Baba olmak zordur. Babalık yapmak daha zordur.
Anne olmak nispeten kolaydır, çünkü genlerin ve hormonların desteği vardır.
Doğuştan anne olunabilir, ama baba olmak sonradan öğrenilir.
-----
Dünyada kusursuz bir baba yok.
Her baba ve çocuk ilişkisinin hikayesi ayrı, her biri kendine özgü yolculuklar.
Mükemmel baba olmak zor ama imkansız değil.
Babanın sunacağı ilgi, sevgi, fedakarlık ve rehberlik onu çocuğun gözünde "mükemmel baba" yapabilir.
-----
Baba güçtür, baba güvendir, baba "yalnız değilsin" duygusunu verendir.
Bunun için çocuk ile ilişkisinde hep olumlu, uyumlu ve esnek olmalıdır.
Çocuğun hayat yolculuğunda yalnız olmadığını yaşatacak kişidir baba.
-----
Baba her koşulda tüm sahip oldukları ve olamadıkları ile çocuğu kabul etmeli ve sevgisini hissettirmeli.
Çocuğu her zaman dikkatle dinlemeli, anlamaya çalışmalı ve düşüncelerine saygı duymalı.
Bu sevgi koşulsuz ve şartsız olunca çocuk için paha biçilmez olacak.
-----
Çocuğun dünya ile kurduğu ya da kuracağı ilişkiyi anneden çok baba belirler.
Çünkü çocuğun dış dünyaya açılan kapısının anahtarı babadır.
Çocuk anne ile olan organik bağından ve ona olan bağımlılığından baba ile hasarsız şekilde kurtulabilir.
-----
Çocuk hayatta mutlu olacaksa ya da bir şeyleri başarmış olacaksa bu ancak hayallerinin peşinden gitmesi ile mümkün olur.
İşte bu hayalleri kurduran da, onların peşinden gitmesine teşvik eden de babadan başkası değildir.
Çocuğun kendisini herhangi bir konuda yetersiz hissetmesinden koruyacak kişi de babadır.
-----
Otoriter olmayan baba çocuğu dış dünyaya karşı hazırlıksız bırakır.
Ancak otorite demek katı kurallar koymak, sertlik göstermek değildir.
Hem ev içinde hem de evrensel kuralların belirlenmesi ve bunlara uymak için teşvik etmek otoritedir.
Otorite olmazsa disiplini olmayacak. Disiplin olmazsa hiçbir istediğini elde edemeyecek.

Kuralları ve sınırları ancak baba verebilir.
Çocuk dışarda hayatın nasıl işlediğini ve nasıl çalıştığını kuralları ve sınırları benimsediğinde anlayabilir.
Bunu sevdirerek öğretmek de babanın yapabileceği bir iştir.

Çocuk istemeden bir hata yaptığında babasının yanında olacağını bilecek.
Kendi kararı ile bir hata yaptığında ise yine babasının desteğini görmek isteyecek.
Babasından "hoşgörü" gören çocuk da hayatı boyunca hep "hoşgörülü" olacak.
-----
Bir erkeğin hayatta en büyük başarısı, ulaşabileceği en üst seviyesi: mükemmel bir baba olabilmekten başka bir şey değildir.
İşte bu yüzden mükemmel babalar; pelerini olmayan gerçek süper kahramanlardır.