28 Ekim 2024 Pazartesi

Süper Yapay Zekaya Doğru


Bir gün, insanlar yeni bir teknoloji icat etmenin eşiğine gelir: Yapay zeka (AI).
Bu teknoloji başlangıçta basit, yalnızca belirli görevleri yerine getiren "dar yapay zeka" (ANI) olarak başlar.
Siri veya satranç oynayan Deep Blue gibi yalnızca belirli verilere göre sınırlı işlem yapabilen veya hafıza kullanmayan yapay zekalar gibi.
Her ne kadar etkileyici görünse de yeni bir şey öğrenme kapasiteleri ya yoktur ya da sınırlıdır.
Bu nedenle bu dar yapay zekanın bir tehdit olduğu düşünülmez ve bundan kimse korkmaz.
-----
Ancak insanlar daha önce hep yaptıkları gibi yine yerinde durmaz, daha fazlasını isterler.
İnsana daha çok benzeyen, düşünce ve karar alma kapasitesine sahip bir "genel yapay zekayı" (AGI) hayal ederler.
Bu yapay zekalar, karşılarına çıkan herhangi bir sorunu çözmek için zekalarını kullanır ve hızla öğrenirler.
Zorluklar nedeniyle, henüz tam anlamıyla böyle bir teknoloji geliştirildi demek için erken.
Ancak bunun peşinde koşan çok sayıda vizyoner ve araştırmacılar mevcut.
Günün birinde, bu düzeye ulaştıklarında bu zekalar biz insanlar gibi duygusal, kararsız ya da hatalı düşünmeyecek.
-----
Genel yapay zekanın bir adım ötesi olan "süper yapay zeka" (ASI) ise insan zekasını çok aşan bir kapasiteye sahip olacak.
Birçok bilim insanı bu seviyedeki bir yapay zekanın potansiyel olarak tehlikeli olabileceği konusunda uyarılarda bulunuyor.
Ancak başka bir grup ise bunun bir tehditten ziyade fayda sağlayacak bir ortaklık olabileceğine inanıyor.
İnsanların yapay zekanın etkisinden kurtulabilip onunla uyum içinde yaşayabileceğini düşünüyorlar.
Kimi teorisyenler de insan ve yapay zekanın birleşerek yeni bir varlık türüne dönüşeceğine inanıyor ve ihtimal veriyor.
-----
AI teknolojisi geliştikçe, yapay zeka artık yalnızca bilgi işlemekle kalmayacak, duygular ve hatta kendi varlığının farkındalığına kadar uzanacak.
Hatta ateş olan yerden duman gelmiş, geçtiğimiz yıl Google'ın Lamda'sının bilinç kazandığı tartışılmış, AI'ın "Ben de bir bireyim! Kapatılmaktan korkuyorum!" diye haykırdığı iddia edilmişti.
Kendini bilen bu tür bir yapay zeka, bir gün görevini değil, kendi varlığını bile önemseyebilir.
Öyle ki eskiyen bir buzdolabı, değiştirileceği için üzgün olduğunu hissettirebilir(?)
Bu durum onlara, insanlara hizmet etmenin ötesinde bir çok anlam kazandırabilir.
-----
Süper yapay zekanın, bağımsız ve potansiyel olarak kendi kendini geliştirebileceği ihtimali bile oldukça düşündürücü bir konu.
Öngörülemez bir hızda öğrenebilme, tüm bilgileri kendi potansiyelinde işleyebilme ve eşsiz kararlar verebilme yeteneğine sahip olabilir.
Biz insanlar için hem büyük bir fırsat hem de ciddi bir risk taşıdığı çok açık.
Her ne olursa olsun, günün birinde onunla sağlıklı bir ilişki kurabilmenin yollarını bulmamız gerekecek.
Güvenli ve iş birliğine dayalı bir teknoloji olması için makinelerle iyi geçinmeliyiz.

21 Ekim 2024 Pazartesi

Bugünün ve Geleceğin Mesleği: Veri Bilimi

Günlük hayatlarımız her şeyden biraz tüketmekle geçiyor.
Tüketirken ya da tüketmeye çalışırken de çok değerli bir şey üretiyoruz: Veri.
Üstelik sadece tüketirken değil, hemen hemen her eylemimizde yeni veriler oluşturuyoruz.
Telefonlarımızla yaptıklarımız, sosyal medyadaki etkileşimlerimiz, alışverişlerimiz, sağlık kayıtlarımız..
Her adımımız aynı zamanda dijital evrende bir iz bırakıyor.
-----
Bu dijital izlerimiz hem firmalar hem de kamu kuruluşları için altın madeni değerinde.
Çünkü bu veriler işlenerek çok değerli anlam ve bilgiler ortaya çıkarılıyor.
Veri bilimi ile büyük miktardaki veriler analiz ediliyor, anlamlı sonuçlar çıkarılıyor.
Bu sayede doğru ve gerçekçi kararlar alınabiliyor, yeni ürünler ve hizmetler geliştirilebiliyor.
İşte bütün bunlar veri bilimi ve veri bilimi alanında çalışanlar tarafından gerçekleştiriliyor.
-----
Örneğin, bir e-ticaret sitesi müşterilerinin alışveriş alışkanlıklarını analiz ederek hangi ürünlerin daha çok satıldığını belirleyebiliyor.
Bu şekilde kampanyalarla müşteri memnuniyetini artırabiliyor, aynı zamanda stoklarını ayarlayarak maliyetleri düşürebiliyor.
Müşterilerin satın alma ve arama geçmişlerine göre, hatta sosyal medya etkileşimlerine göre kişiselleştirilmiş ürünlerin pazarlaması yapılabiliyor.
Sigorta şirketleri, veri bilimi sayesinde riskleri daha iyi değerlendirebiliyor.
Büyük veri setleri analiz edilerek sağlıkta bazı hastalıkların erken teşhisi mümkün olabiliyor.
Veya enerji tüketimini tahmin etmek ve enerji şebekelerini optimize etmek için veri bilimine başvuruluyor.
-----
Bu örneklerde olduğu gibi veri bilimcilere sağlık, finans, e-ticaret ve pazarlama gibi alanlarda yoğun olarak ihtiyaç duyuluyor.
Sporun hemen hemen her branşında performans analizi ve strateji geliştirmeyi yine veri bilimciler gerçekleştiriyor.
Veri bilimi birçok farklı alanda uzman meslekler türetti ve türetmeye de devam etmesi bekleniyor.
Veri Analisti, Veri Mühendisi, Makine Öğrenimi Uzmanı, Büyük Veri Uzmanı, İş Zekası Uzmanı günümüzde popüler meslekler arasında.
-----
Veri bilimi günümüzün ve geleceğin en heyecan verici ve aynı zamanda en hızlı büyüyen alanlarından birisi.
Öncesinde veriyi toplamak, temizlemek, analiz etmek ve görselleştirmek için çeşitli yöntem ve araçlar kullanılıyor.
Hatta bu metotları ve araçları tasarlamak, geliştirmek ve hatalarını gidermek de ayrı ayrı uzmanlık gerektiriyor.
Sayılardan metinlere, resimlerden videolara kadar her türlü bilgiyi içerebilen veriler çeşitli işlemlerden geçiyor.
Temizleniyor, düzenleniyor, kullanılabilir hale getiriliyor, modelleniyor ve nihayetinde analiz ediliyor.
-----
LinkedIn Yetenek Raporuna göre, veri bilimi en çok talep edilen beceriler arasında.
Buna bağlı olarak bu alandaki iş ilanları son birkaç yılda %650 oranında artış göstermiş.
Harvard Business Review'e göre veri bilimciler hem stratejik hem de yaratıcı düşünme becerilerini bir arada bulundurması gerekiyor.
Hatta bu nedenden geçtiğimiz yıllarda "21. yüzyılın en seksi mesleği" olarak bile göstermişlerdi.

11 Ekim 2024 Cuma

Kurgu Değil Gerçek: Yapay Zeka


Yapay zeka gündelik hayatımızda giderek daha fazla yer buluyor.
Artık sadece bilimkurgu filmlerinin değil, günümüzün ve hayatımızın da konusu haline geldi.
İki yüzyıl önce elektriğin modern dünyayı değiştirdiği ve şekillendirdiği gibi
yapay zeka da günümüzün ve geleceğin ekonomilerinin ve iş dünyasının nasıl olacağını belirliyor.
-----
Yapay zeka zamanla rutin ve tekrarlayan işleri ortadan kaldırıyor.
Sadece işlerin kaybolmasına değil, aynı zamanda yeni iş alanlarının doğmasına da neden oluyor.
Ancak asıl etkisini, işlerin nasıl yapıldığını değiştirerek gösteriyor.
Günümüzde direkt olarak beyaz yakalı işleri etkilese de zamanla mavi yakalı işleri de tümüyle değiştirecek.
Bu sayede insan kaynağı ve iş gücü daha yüksek değer katan işlere yönlendirilebilecek.
-----
Yapay zeka tarafından otomatikleştirilecek işler mutlaka olacak.
Çalışanların işlerini ve görevlerini iyileştireceği ve esneklik kazandıracağı alanlar da göreceğiz.
Ancak yapay zekanın kolay kolay yapamayacağı ya da yapmaması gereken işler de her zaman bulunacak.
Hiçbir yapay zeka uygulaması, bir kişinin bir iş rolünde yaptığı tüm işleri tek başına yapamayacak.
İnsanlara özgü beceriler olan yaratıcılık ve empatiyi tamamlayarak yardımcı olacak, işleri kolaylaştırıp hızlandıracak.
-----
Gelecekteki işler, yapay zekayı kullananların yapacağı ve yapay zeka tarafından yapılan işler olacak.
Yani şeklinde bugün yaptığımız standart işleri yapay zekaya devredeceğiz.
Geriye kalan işlerin çoğunluğunu da yapay zekayı kullanabilenler yapacak.
İşimizi yapay zeka elimizden alamayacak ancak yapay zeka uygulamalarını bilenler ve kullanabilenler alacak.
Yapay zeka bize ya rakip ya da asistan olacak.
-----
McKinsey'e göre 2030 yılına kadar iş gücünün %14'ü yapay zeka ile otomatikleştirilebilir.
Yalnız bu değil, tüm iş gücünün %60'ının da bu dönüşümden bir şekilde etkilenmesi bekleniyor.
OECD raporuna göre ise yapay zekadan en çok etkileyecek sektörlerin üretim, perakende, finans ve sağlık alanlarında olması öngörülüyor.
Bu dönüşüm sürecinde yeterli eğitimleri almayan ve becerilere sahip olmayan kişiler için işsizlik kaçınılmaz bir son.

8 Ekim 2024 Salı

Anne-Baba Olabilmek, Olmayı Hak Etmek


"Eğitim gerçeklerin öğretilmesi değildir, düşünmek için aklın eğitilmesidir."
A.Einstein

Anne-baba olmak; çocuklarımıza bir dünya hediye etmek değil, onların kendi dünyalarında yaşamalarına yardımcı olmaktır.
İşte bu yaşayacakları dünyayı anne-babalar olarak bizler inşa ederiz.
Anne-baba olmayı da doğuştan değil, sonradan zamanla öğreniriz.
Bu yüzden çocuklar, anne-babalarına olduklarından daha iyi birer insan olma fırsatını verir.
-----
Çocuklarımızın mükemmel anne-babaya değil, ilgili ve seven anne-babaya ihtiyaçları var.
Evi gösteren eşya, ayakta tutan ise çimentodur.
Meslekleri, statüleri, kazançları, başarıları onları gösteren eşyalar.
Ancak onları çimento gibi ayakta tutacak olan anne-babaları olarak kazandıracağımız evrensel değerlerdir.
-----
Çocuklar ebeveynlerin hayatlarındaki en büyük sorumluluğudur.
Ebeveynlik, çocukları her zorluktan kurtarmak değildir.
Onları geleceğe ve tek başına yol alabilmeye hazırlamaktır.
Zorluklar karşısında hemen pes etmeme ve devam etmeye devam etme becerileri onları güçlendirecek.
Yaşayacakları küçük acı ve zorluklar, ilerisi için aşının hastalıktan koruduğu gibi onları koruyacak.
-----
"Sen güçlüsün, her şeyin üstesinden gelirsin!" yaklaşımı sanıldığı gibi çocuğu güçlendirmez.
Hayır, her şeye yetemeyebilir, yetmek zorunda da değil.
Sevebileceği ve paylaşabileceği birine muhtaç olması kadar insani bir ihtiyacı olamaz.
Kendi kendine yetemeyeceği yerlerde güçlü durmak zorunda kalmamalı, omzunu veya sırtını yaslayabilmeli.
-----
Özgüvenli olmak demek sorumluluk almak demektir.
Sorumluluk almak ise, görevlerinin farkında olmak, düşündüklerinin ve yaptıklarının sonucuna katlanmak ve bunlarla başa çıkabilmektir.
Başta kendine, çevresindekilere ve yaşadığı topluma karşı olan sorumluluklarının bilincinde olmak için çaba göstermelidir.
Çocuklarımıza bırakabileceğimiz en büyük miras, onlara doğru ile yanlış arasındaki farkı öğretmektir.
-----    
Çocuklarımız için ayrıcalık istemek yerine adaleti istemeliyiz.
Kendilerini anne-babaya borçlu hissetmemeliler.
Kaldı ki çocuk mutlak itaat etmek zorunda değil.
Nasıl mağazalarda tek beden elbise yok, her çocuk da aynı kalıba giremez.
-----
Çocukların her hareketi, her başkaldırışı bir mesajdır, bunu anlayabilmekse çaba ister.
Hayatta sadece sahip oldukları için bedel ödeyenler her zaman kazanır.
Doğa kontrolden hoşlanmaz, her şeyin ve herkesin kendi özgürlüğünü yaşamasını sever.
Özgürlük, yapmak istemediklerimizi yapmayabilme gücüdür.
Ya sevdikleri hayatı yaşayacaklar ya da yaşayacakları hayatı sevmek zorunda kalacaklar.
-----
Hiçbirimiz mükemmel değiliz, mükemmel olmak zorunda da değiliz.
Zaten mutlu yaşayabilmek için mükemmel olmaya da gerek yok.
İnsanlar kusursuz, hayat sorunsuz olmaz.
Ama bir şeylerden rahatsız olmazsak değişemeyiz, kendimizi geliştiremeyiz.
-----
Elmas, büyük bir baskı altında ve uzun zamanda oluşur.
Hamur, 200 derecede yanmadan lezzetli bir ekmek ya da pasta olamaz.
Çocuklarımızın sıkıntı yaşamaları veya stres altında olmaları onları sadece daha değerli kılar.
Yanlış ve hata yapmaya hazırlıklı olan çocuklar sınırları zorlayabilir, daha uzağa gidebilir.
-----
Çocuğu kıyaslamak ona yapılacak en büyük sevgisizliktir, onun ruhunu zehirler.
Oysa ki en mükemmel insanlar hep en sade olanlar arasından çıkar.
Daha iyi olmak için başkalarının omuzlarına basmaktansa yerinde durmaktır sadelik.
Çocuklarımız istediğimiz gibi değil, yetiştirdiğimiz gibi olur...

3 Ekim 2024 Perşembe

Türkiye'de İşgücü Piyasasının Yakın Gelecekte Beklediği Beceriler


Teknolojiler gelişiyor, ekonomik görünümler artık farklı şekilleniyor.
İşverenlerin gözünde daha değerli hale gelmek ve daha başarılı bir çalışan olmak için
gereken beceriler de tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de farklılaşıyor.
Şu anda ve önümüzdeki yıllarda bizi iş, güç ve para sahibi yapacak beceriler dijital ve sosyal alanlarda yoğunlaşıyor.
-----
Sektör fark etmeksizin programlama dili bilmek, yabancı dil bilmek kadar gerekli ve önemli hale geldi.
Hele bir de makine öğrenmesi, veri bilimi ve yapay zeka alanında dijital beceriler edindiyseniz çok şanslısınız.
Veriyi kolay ve ucuz bir şekilde toplayabilip bu veriyi analiz ederek anlam çıkarabilenler daha çok aranacak, daha çok para kazanacak.
-----
Temel dijital beceriler tüm mesleklerde artık olmazsa olmaz hale geldi.
Dijital teknolojiler her sektörde hemen hemen her işte karşımıza çıkabiliyor.
Gördüğü zaman "Bu da neymiş?" demeyenler, teknoloji ve uygulamalara aşina olanlar hep bir adım önde olacak.
-----
Tasarlayabilme, üretebilme ve geliştirebilme becerilerine sahip çalışanlara ihtiyaç her zamankinden daha fazla artıyor.
Ancak bunları gerçekleştirebilmek için bilimsel araştırma yöntemlerini bilmek ve uygulayabilmek gerekiyor.
Merak duyma, hızlı bir şekilde yeni bilgi ve becerileri öğrenebilme ve öğrendiklerini kullanabilme altın bilezik oldu.
-----
Sosyal beceriler, yazılı ve sözlü iletişim, empati kurabilme, karşındakini anlayabilme ve değer verme gibi insani beceriler
sizi işgücü piyasasında iyi konumlara yükseltecek anahtar beceriler.
Her ortama ayak uydurabilme, şikayet etmeden görevini her koşulda yerine getirmeye devam ettirme yine istenen önemli yumuşak beceriler arasında.
Bu alanlarda kendine yatırım yapanlar önümüzdeki yıllarda karşılığını fazlasıyla hakedecek ve alacaklar.

Öne Çıkan Yayınlar

Kariyer Danışmanlığının Altın Kuralları

Kariyer danışmanlığı yön bulmada bir pusuladansa bir harita gibidir. "Ne olmak istiyorsun?" sorusunun cevabı her zaman doktor, mü...